Jaki wpływ ma stres na nasze ogólne zdrowie i co robić, aby go skutecznie ograniczyć?

Poradniki

Od dawna wiadomo, że stres jest źródłem wielu dolegliwości i chorób, zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej. Co więc możemy zrobić, aby skutecznie ograniczyć jego wpływ na nasze codzienne życie i obowiązki?

Zdrowie psychiczne jest niewątpliwie fundamentem ogólnego stanu zdrowia. Wiele badań udowodniło, jak wielki wpływ na nasze samopoczucie, ma odpowiednie podejście i radzenie sobie z sytuacjami stresowymi. To właśnie stres, w większości przepadków jest głównym sprawcą – wielu chorób i dolegliwości. Czym więc jest stres i jak możemy sobie z nim poradzić? Pojęcie stresu, jest bezpośrednio związane ze specyficzną reakcją organizmu, na postawione przed nim zadania i związane z tym wymagania. Mogą być to wymagania o charakterze biologicznym, lub psychologicznym, dlatego możemy wyróżnić dwa rodzaje stresu: stres biologiczny i stres psychologiczny.

Stres biologiczny może wystąpić, w przypadku oddziaływania na naszą fizjologię, wszystkich wewnętrznych jak i zewnętrznych czynników, czyli ciśnienie, temperatura, brak tlenu w pomieszczeniu, hałas itp. są to wszystkie te czynniki, które w znaczący sposób wpływają na naszą jakość funkcjonowania. Stres psychologiczny jest bardziej skomplikowanym procesem, który powstaje w wyniku świadomych, lub nieświadomych interpretacji, dotyczących naszej sytuacji lub potrzeb. Jest on głównym motywatorem naszych reakcji emocjonalnych, oraz sposobów działania. Oba typy stresu mogą występować równolegle, lub powodować wzajemną aktywację, czyli jeden rodzaj powoduje drugi i odwrotnie.

Przykładem może być trudność z obliczeniem prostego zadania matematycznego, w sytuacjach stresowych, gdzie występują czynniki powodujące dyskomfort, lub wzrost poziomu adrenaliny. Jak więc radzić sobie ze stresem? Wiedząc, że stres jest rozumiany jako powstawanie sytuacji, które przerastają nasze możliwości, powinniśmy kontrolować ilość docierających do nas bodźców – poprzez dobór odpowiednich zadań. Inny sposób, to właściwa postawa wobec zaistniałych zdarzeń, poprzez ich rzeczywistą analizę (brak nieadekwatnych scenariuszy) oraz odpowiednią interpretację. W procesie radzenia sobie ze stresem, bardzo istotna jest wiedza, na temat etapów powstawania stresu. Możemy wyróżnić trzy poziomy: alarmowa reakcja organizmu, reakcja obronna, oraz etap odprężenia lub wyczerpania. W praktyce, możemy to opisać jako pojawienie się np. sytuacji mobilizującej siły – gdy zaskoczy nas atak psa, później decydujemy się na ucieczkę – czyli reakcja obronna, a po wyczerpującym biegu, opadamy z sił czyli – etap wyczerpania. Według prawa Yerkesa Dodsona efektywność naszych reakcji na stres jest słaba, zarówno w przypadku niskiego poziomu bodźca jak i wysokiego poziomu bodźca oznacza to, że słaba aktywacja powoduje znużenie i nudę, natomiast duża aktywacja bodźca – aktywuje silny stres. Jaki jest więc złoty środek i jaki możemy mieć wpływ na jego zastosowanie? Przede wszystkim najważniejsza staje się, właściwa identyfikacja źródła występowania stresu. Jeżeli uda nam się trafnie to określić to możemy dopasować odpowiednią strategię, redukującą poziom stresu. Emocje, które wówczas powstają to tak zwane sensory, które mogą mieć charakter wewnętrzny lub zewnętrzny.

Przeczytaj:  Sport to zdrowie, czyli jak uprawianie sportu, wpływa na nasze zdrowie i na nasze ciało? Czy warto ćwiczyć?

Sensory wewnętrzne to głównie odczucia dotyczące zaistniałej sytuacji, a sensory zewnętrze to sytuacje, które możemy unikać lub ograniczać. W obu przypadkach, możemy kształtować odporność na przyszłe doświadczenia stresogenne, oraz budować własną świadomą postawę, opartą na asertywności i własnej akceptacji. To co będzie miało szczególne znaczenie, w tym procesie nauki to: postępowanie zgodnie z własnymi przekonaniami, zrozumiałe cele, pozytywne nastawienie, dobre relacje z najbliższym otoczeniem, oraz świadomość i kontrola emocji. Są tylko dwa rodzaje sytuacji powodujących stres: podjęcie działania (złość, niepokój, zamartwianie się) i nie podjęcie działania (depresja, apatia, bezradność itp) W obu sytuacjach możemy zastosować ogólną strategię przeciwstresową. Możemy podjąć działania, które są w obszarach naszego wpływy, czyli rozwijać kompetencje i skuteczność, lub akceptować rzeczy, które nie znajdują się w tym obszarze.

W pierwszym przypadku, może to być np. zrezygnowanie z trąbienia na blokujący nas samochód i zastanowienie się jak uniknąć podobnej sytuacji w przyszłości, zadzwonić do czekających na nas osób i powiadomić o korku. W drugiej strategii rezygnujemy z kontroli i akceptujemy zaistniałą sytuację, koncentrując się na jej korzyściach. Wykorzystując wcześniejszy przykład z korkiem na ulicy, odwołujemy spotkanie i skupiamy się na przygotowaniach do spotkania – w innym terminie. Ważne jest tutaj, aby określić pozytywne strony tego zdarzenia, np. więcej czasu – lepsze przygotowanie. Oczywiście najważniejszym elementem w walce ze stresem, będzie umiejętność oceny zdarzenia. Wszystkie napływające fakty, bodźce i sytuacje które mogą nas dotykać z natury są neutralne, to my nadajemy im określone znaczenie i wartości. Szczególnie jest to widoczne pomiędzy osobami negatywnie nastawionymi, które często skupiają się tylko na przyczynach zaistniałych sytuacji, a osobami pozytywnymi, które szukają rozwiązań i skupiają się na przyszłości.

Przeczytaj:  Dokuczliwe skutki niewyspania, czyli jak zły sen wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie.

Przykładem takich pytań konstruktywnych mogą być np. pytania; co mam poprawić?co dobrego z tego wynikło? Co mogę zrobić, aby wszystko naprawić itp. Natomiast w przypadku osób z tak zwanym psychologicznym alibi, czyli pechowcy i malkontenci, będą tworzyli pytania natury: Czemu mnie to spotkało? Dlaczego spotkała mnie tak ogromna niesprawiedliwość? W strategi radzenia sobie ze stresem nie można pominąć kwestii czasu, który jest dość często występującym stresorem. Najczęściej powodem wystąpienia stresu związanego z czasem – jest jego brak, lub ograniczone zasoby. Natomiast nadmiar czasu, rzadko może wpływać na nas stresująco niemniej jednak, zdarzają się takie przypadki.

Takim przykładem może być wywołanie uczucia nudy, poprzez odkładanie zadań i tym samym zmniejszenie siły motywacji do działania. Działania związane z ograniczonymi zasobami czasowymi, wywołują stres z dwóch głównych powodów: błędne oszacowany czasu na realizację zadań, oraz chęć wykonania większej ilości zadań, przy dysponowaniu czasem na wykonanie np. tylko jednego. Powstaje wówczas tak zwany – konflikt wartości. Jak sobie więc z tym radzić? Kluczem będzie tu efektywne zarządzanie swoim czasem, które powinno odbywać się poprzez: określenie priorytetów, planowanie, świadomość wartości czasu, ustalenie bezpiecznych marginesów czasowych, usunięcie złodziei czasu, czyli wszelkich zakłóceń. Podsumowując, można powiedzieć że w radzeniu sobie ze stresem, głównym narzędziem będzie pozytywne nastawienie, czyli akceptacja odbieranych bodźców i szukanie konstruktywnych rozwiązań. Dodatkowo, istotne będzie nabywanie wiedzy o procesach zachodzących podczas sytuacji stresujących, oraz świadomość i trafne rozpoznanie źródeł tych procesów.

 

7 thoughts on “Jaki wpływ ma stres na nasze ogólne zdrowie i co robić, aby go skutecznie ograniczyć?

  1. Najlepiej by było, gdyby można było, odizolować się od czynników stresogennych przynajmniej raz na trzy, cztery dni.Ale pracując na cały etat, to niemożliwe. Tylko praca na np. 6/8 etatu czy 3/4 etatu daje takie możliwości.

  2. O tak, stres! Szkoda, że niektórzy pracodawcy tego nie wiedzą, albo nie chcą wiedzieć. Smutne. A potem trzeba się ratować medykamentami z apteki, bo samemu się już nie daje rady. Ale co zrobić, jak ma się szefa tyrana. Nie każdy może sobie pozwolić na zmianę pracy i wyciszenie.

  3. Kiedyś stres mnie prawie zabił. Dobiłam się w pracy, nadmiar obowiązków i ciągłe niewyspanie. Wszystko przerodziło się w chroniczne zmęczenie. Nie wspominając o tym, że jak już miałam wolny weekend to spałam cały dzień! Na szczęście rzuciłam to i cieszę się zdrowiem psychicznym 🙂

  4. Brak czasu – każda mama coś o tym wie 🙂 No a potem stres, stres i jeszcze raz stres. No cóż, taka nasza rola i radzimy sobie z tym lepiej niż mężczyźni. Fajna stronka, trafiłam tu przypadkiem.

  5. Ciekawy artykuł na temat stresu. Wiadomo, że stresu nie możemy całkowicie wyeliminować z naszego życia, ale z pewnością mamy wpływ na jego odczuwanie i skutki na nasze zdrowie. Im bardziej pozytywne nastawienie na to , co dzieje się wokół nas, tym mniejszy negatywny wpływ stresu na nasze zdrowie i samopoczucie.

  6. Gdy mnie stres zżera to od razu chudnę,nie mogę spać ani jeść.Ale takie teraz mamy czasy że nie da się odizolować od sytuacji stresowych.Stres w domu,stres w pracy…Okropne czasy nastały.Dawniej ludzie żyli bardziej beztrosko i na pewno byli bardzidj szczęśliwi niż my teraz.

  7. Stres i problemy życiowe doprowadziły mnie kilka lat temu do nerwicy depresyjno-lękowej. Tak bywa najczęściej, gdy nerwy nie mają żadnego ujścia. Całe napięcie kumuluje się w głowie. Człowiek stara się na siłę wszystko tłumić i w pewnym momencie przysłowiowa żyłka pęka.

Comments are closed.