Zawał Serca – objawy, metody zapobiegania, leczenie

Zawał serca to olbrzymi problem dzisiejszych czasów. Poniższy artykuł opisuje objawy i ich różnice w zależności od płci. Metody leczenia i zapobiegania.

Zawał serca jest poważnym zagrożeniem. Objawy i jednocześnie przebieg są różne u kobiet i u mężczyzn. Spróbujmy przyjrzeć się temu zagadnieniu. W tym artykule przeczytają Państwo o objawach, leczeniu i metodach zapobiegania zawałowi serca.

Na początku musimy zwrócić uwagę na to, iż choroba ta objawia się inaczej u kobiet, a inaczej u mężczyzn. Co roku wzrasta umieralność na zawał serca wśród kobiet. Pierwsze objawy trudno zidentyfikować jednoznacznie, gdyż są to zmęczenie i niezidentyfikowane bóle np. pleców, przypominające bóle menstruacyjne czy też bóle występujące przy biegunce. Ta sytuacja spowodowana jest też tym, że kobiety z reguły dbają bardziej o rodzinę niż o siebie, a przy tak niejednoznacznych i wskazujących na możliwość innej choroby objawach są przez nie bagatelizowane. Poniżej opiszę cztery dolegliwości, które mogą wskazywać, że zbliża się zawał serca.

Pierwszym i klasycznym objawem jest ucisk w klatce piersiowej. Może to być również pieczenie w tej części ciała. Objaw ten prowadzi do ogólnego zmęczenia organizmu. Kobiety często wtedy wmawiają sobie, że  to przez stres związany z pracą czy codziennymi obowiązkami. Jeżeli ucisk lub pieczenie utrzymuje się kilka dni to powinna zgłosić się do lekarza. Kolejnym objawem jest ból: w górnej części ciała, rąk, barku, szyi, pleców, żuchwy oraz górnej części żołądka (powyżej pępka). Tego typu dolegliwości łączymy z bólami kości czy osteoporoza. Po prostu nie przewidujemy choroby serca i bierzemy tabletki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Ogromne zmęczenie i utrata tchu też należą do objawów zawału serca u kobiet. Często ta choroba uaktywnia się w chwilach odpoczynku czy nawet podczas snu. Dlatego zawał serca praktycznie omija kobiety aktywne. Ostatnimi objawami, które omówiłem u kobiet są mdłości, problemy żołądkowe, zgaga i dyskomfort, który często kończy się wymiotami. Objawy te można pomylić z zatruciem pokarmowym lub menstruacją. Nie warto lekceważyć tych dolegliwości, tym bardziej, jeżeli towarzyszy im zimny pot.

Zawał serca u mężczyzn ma odmienne objawy do tych, które opisywałem u kobiet. Najbardziej klasycznym jest nagły, ostry i promieniujący ból w klatce piersiowej, trwający powyżej 20 minut, zmieniający się w odrętwienie lub paraliż lewej ręki. Na ten rodzaj bólu nie działa nitrogliceryna ani leki przeciwbólowe. Dodatkowo u mężczyzn przed zawałem następuje otępienie mięśniowe, osłabienie, duszności oraz krótki i płytki oddech. Zwiększa się również tętno i pojawia się uczucie paniki. Czasami zdarzają się objawy nietypowe takie jak na przykład nudności, wymioty, ból żołądka.

Bez specjalistycznej pomocy nie jesteśmy w stanie pomóc osobie z zawałem serca. Jednakże warto wiedzieć jak działać, żeby zwiększyć szanse chorego. Podstawową sprawą jest jak najszybsze wezwanie pogotowia. Należy pamiętać, że należy dokładnie podać miejsce przebywania pacjenta, jego stan, czy choruje na coś i jakie leki bierze albo zostały mu już podane. Do przyjazdu karetki trzeba zmniejszyć ucisk serca, więc najlepiej chorego położyć w pozycji z lekko uniesionym tułowiem. Należy też ułatwić poszkodowanemu oddychanie. Zdjąć krawat, rozpiąć koszulę, otworzyć okno. Jednym z objawów jest strach przed śmiercią, który może przerodzić się w panikę. To pogarsza stan chorego. Należy zatem chorego uspokoić. Powinno się też podać nitroglicerynę. Jeżeli jest w postaci tabletki wkładamy ją pod język i pilnujemy, by nie została połknięta, gdyż po dostaniu się do żołądka nitrogliceryna traci swe właściwości. Można spotkać też nitroglicerynę w spreju. Wtedy wystarczy podać ją choremu do ust uwalniając aerozol. Jest to dużo wygodniejsza metoda aplikacji. Jeśli nie mamy w pobliżu nitrogliceryny można podać również pochodną kwasu acetylosalicylowego. To nic innego, jak zwykła aspiryna, polopiryna S, etopiryna, acard, cardiopirin, hascopiryn, ascalcin plus, ascodan, asprocol, calcipiryna czy coffepirina. Te leki podajemy tylko wtedy, gdy pacjent jest przytomny, gdyż musi tabletkę połknąć Jeśli pacjent przestaje oddychać, należy rozpocząć reanimację. Zalecenia ratownicze mówią o tym, że reanimacja składa się z 30 wdechów do ust lub nosa i 2 uciski klatki na wysokości 2/3 mostka. Reanimacje można prowadzić przy pomocy specjalnej maseczki do resuscytacji. Należy zacząć od pięciu uderzeń w klatkę w miejsce do ucisku.

Zawał serca obecnie leczy się przy pomocy leków lub inwazyjnie. Metoda zachowawcza (farmakologiczna) polega na podaniu tlenu, nitrogliceryny, morfiny, leków przeciw płytkowych, beta-blokerów, leków przeciwkrzepliwych i uspokajających. W części przypadków należy rozważyć postępowanie inwazyjne. Do tych metod należą przezskórna angioplastyka wieńcowa, pomostowanie aortalno-wieńcowe. Przy szybkim zdiagnozowaniu zawału serca można też próbować rozrzedzić skrzep.

Objawy zawału serca są różne i czasami trudne do zauważenia albo przypisania temu schorzeniu. Nie lekceważmy ich. Lepiej zapobiegać niż przechodzić pozawałową rehabilitację. Należy wykonywać okresowe badania i prowadzić zdrowy tryb życia. Do czynników wywołujących zawał serca należą stres, wiek, wysoki poziom cholesterolu we krwi, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, cukrzyca , otyłość oraz mała aktywność fizyczna.