Zwężenie cewki moczowej to poważny stan patologiczny, który ma związek z utrudnionym oddawaniem moczu oraz nawracającymi zakażeniami dróg moczowych. Najczęściej problem dotyczy mężczyzn, co ma związek z ich budową anatomiczną. Problem może wystąpić u osób w różnym wieku, a jego przyczyn może być wiele. Pacjenci zmagający się z tą dolegliwością mogą postawić na nowoczesną metodę jej leczenia, która wyróżnia się niską inwazyjnością i wysoką skutecznością. Jest nią zabieg uretrotomii optycznej wewnętrznej umożliwiający poszerzenie cewki moczowej. U mężczyzn przynosi on bardzo dobre efekty.
Czym jest zwężenie cewki moczowej i jak się objawia?
Zwężenie cewki moczowej jest schorzeniem obejmującym dolny odcinek dróg moczowych, a konkretnie – jak sama nazwa wskazuje – cewkę moczową, czyli odcinek dróg moczowych stanowiący elastyczny przewód umożliwiający prawidłowy odpływ moczu z pęcherza moczowego na zewnątrz. U kobiet cewka moczowa jest znacznie krótsza niż u mężczyzn. Zwężenie cewki moczowej występuje zatem najczęściej właśnie u mężczyzn, co jest związane z ich uwarunkowaniami anatomicznymi. Problem może wystąpić u panów w każdym wieku, przy czym średni wiek zachorowania to 41–45 lat, a ryzyko pojawienia się schorzenia znacznie rośnie, gdy pacjent przekroczy 55. rok życia.
Schorzenie może mieć wiele przyczyn, w tym te związane z wadami wrodzonymi, chorobami, obecnością ciała obcego i nie tylko. Zwężenie cewki moczowej często ma związek z wcześniej przebytymi urazami, zabiegami obejmującymi drogi moczowe i ich częstymi badaniami (np. cystoskopia), a nawet ze stanami zapalnymi dotyczącymi tego układu. Ten stan patologiczny niejednokrotnie pojawia się również u pacjentów, którzy są długotrwale hospitalizowani.
Zwężeniu cewki moczowej niejednokrotnie towarzyszą nieprzyjemne objawy związane z oddawaniem moczu, co wynika bezpośrednio ze zmniejszenia średnicy cewki moczowej. Pacjent może mieć między innymi trudności z rozpoczęciem mikcji. Typowym problemem w przypadku zwężenia cewki moczowej jest również słaby przepływ moczu, a także jego przerywanie oraz rozpryskiwanie jego strumienia, poza tym zwiększa się tendencja do częstych, nawracających infekcji dróg moczowych. W zaawansowanym stadium może nawet dojść do całkowitego zatrzymania odpływu moczu.
Co na poszerzenie cewki moczowej? Metody leczenia
W przypadku podejrzenia zwężenia cewki moczowej należy zająć się poszerzoną diagnostyką. Pacjent powinien zgłosić się do urologa, który przeprowadzi wywiad medyczny i badanie przedmiotowe, a także zleci badania laboratoryjne, w tym posiew moczu oraz oznaczenie mocznika i kreatyniny. Konieczne może być też wykonanie takich badań jak uretroskopia, uretrografia wsteczna, USG układu moczowego czy cystouretrografia mikcyjna. Nie istnieje skuteczny lek na rozszerzenie cewki moczowej – problem leczy się zabiegowo. Poszerzenie cewki moczowej u mężczyzn jest możliwe z zastosowaniem zabiegu uretrotomii – zabieg ten wykonuje się u pacjentów najczęściej, gdyż wyróżnia się małą inwazyjnością i wysoką skutecznością. Jeśli chodzi o inne metody leczenia, niekiedy wykonuje się dylatacje, stosuje się stenty docewkowe lub stawia się na plastykę cewki moczowej.
Uretrotomia optyczna wewnętrzna – zabieg usunięcia zwężenia cewki moczowej
Pacjent ze stwierdzonym zwężeniem cewki moczowej nie powinien lekceważyć problemu – w tym przypadku należy postawić na skuteczne leczenie dolegliwości. Do mało inwazyjnych i jednocześnie wysoce skutecznych metod leczenia zwężenia cewki moczowej można zaliczyć endoskopowe poszerzenie cewki moczowej, znane jako uretrotomia optyczna wewnętrzna. W Warszawie zabieg wykonują np. specjaliści ze Szpitala św. Elżbiety. Zabieg ma na celu ułatwienie odpływu moczu z pęcherza moczowego, a w konsekwencji ograniczenie objawów takich jak trudności z oddawaniem moczu czy infekcje dróg moczowych, które w tym przypadku są nawrotowe. Zwężenie cewki moczowej eliminowane jest poprzez umiejętne, podłużne nacięcie jej odcinka. W tym celu wykorzystuje się skalpel endoskopowy bądź laser. Nacięcie sprawia, że światło cewki moczowej ulega poszerzeniu.
Nie każdy pacjent może mieć wykonany zabieg. Uretrotomia optyczna wewnętrzna jest przeciwwskazana, jeśli pacjent ma aktywne zakażenie układu moczowego – zanim zabieg zostanie wykonany, należy wyleczyć infekcję i wszelkie stany zapalne dróg moczowych. Nie wykonuje się także uretrotomii optycznej wewnętrznej pacjentom mającym nawrotowe zwężenie cewki moczowej. Przeciwwskazanie do zabiegu stanowią ponadto skomplikowane, wielopoziomowe zwężenia bliznowate obejmujące długi odcinek cewki moczowej.
Zabieg na zwężenie cewki moczowej – przebieg i rekonwalescencja
Pacjenci przed zabiegiem poszerzenia cewki moczowej muszą przejść konsultację urologiczną, a także wykonać badania anestezjologiczne. Sam zabieg nie jest długotrwały, a jego procedura jest mało inwazyjna. Uretrotomia optyczna wewnętrzna trwa najczęściej 15–30 minut. Przed zabiegiem pacjent otrzymuje znieczulenie dożylne lub podpajęczynówkowe. Gdy lekarz dokona nacięcia odcinka cewki moczowej, do pęcherza moczowego wprowadza cewnik, który jest najczęściej usuwany z pęcherza kilka dni po zabiegu, co ma na celu ograniczenie ryzyka wystąpienia nawrotowego zwężenia cewki moczowej.
Pacjent po zabiegu nie przebywa długo w szpitalu – zazwyczaj jest wypisywany do domu już kilka godzin po operacji bądź następnego dnia po zabiegu, przy czym należy pamiętać, że do szpitala trzeba będzie się zgłosić ponownie w ustalonym czasie, by wyjąć pozostający w pęcherzu cewnik. Rekonwalescencja po uretrotomii optycznej wewnętrznej trwa natomiast kilka tygodni i należy wówczas bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarza. W okresie pozabiegowym pacjent nie powinien obciążać fizycznie organizmu, zatem trzeba unikać wysiłku fizycznego. Do czasu zagojenia rany wskazana jest również abstynencja seksualna. Specjalne zalecenia mogą dotyczyć też niektórych grup pacjentów, w tym osób przyjmujących na co dzień leki przeciwzakrzepowe czy przeciwpłytkowe (np. konieczność zmiany ich dawkowania) – zostanie to jednak omówione indywidualnie z lekarzem.
