Część czwarta poradnika dla kobiety ciężarnej opisująca czwarty miesiąc ciąży. Co się dziej z Twoim ciałem? Co warto wiedzieć? Jak rozwija się Twoje maleństwo. Na te i wiele innych pytań odpowiedź znajdziesz w tym poradniku.
Czternasty tydzień ciąży. To tydzień, kiedy płód coraz więcej się rusza, ale jest jeszcze zbyt mały, byś mogła go poczuć. Twarz Twojego maleństwa staje się coraz bardziej rozpoznawalna. Oczy zbliżają się do siebie, a uszy powoli zajmują końcową pozycję.Całe ciało dziecka zaczyna pokrywać się drobnymi włoskami, które będą zawiązkiem dla włosów na głowie i dla brwi, z części drobnych włosków wytworzą się prawdziwe włosy. W tym tygodniu Twoje dzieciątko może mieć już czkawkę. Płuca maluszka są wypełnione płynem, a nie powietrzem. Podczas najbliższej wizyty lekarskiej możesz usłyszeć bicie serca Twojego maluszka. Możesz też usłyszeć bicie dwóch lub trzech serc, co będzie oznaczać ciążę mnogą!W tym tygodniu nadal możesz czuć zmęczenie,ale dojdą także bóle brzucha, a to wszystko dlatego, że Twoje narządy wewnętrzne przestawiają się, by zrobić miejsce dla dziecka.Twój żołądek ma coraz mniej miejsca, co może skutkować pojawieniem się wzdęć, niestrawności i zgagi. Nadal często wędrujesz do łazienki, jako że Twój pęcherz również ma coraz mniej miejsca. Możesz mieć trudności z zasypianiem. Najprawdopodobniej powoli zacznie delikatnie uwypuklać Ci się brzuszek i z pewnością zauważysz, że Twoje ubrania stają się coraz ciaśniejsze. To czas, by powoli rozejrzeć się za luźniejszymi ubraniami, bo niebawem będziesz musiała zakupić ciążowe ubrania. Staraj się nie kupować za dużo, gdyż za chwilę możesz przestać mieścić się w to, co przed chwilą kupiłaś. Ubrania, które powinnaś mieć w swojej szafie w trakcie ciąży to na przykład:
– spodnie – wiele kobiet zaczyna zakupy od kupienia ciążowych jeansów lub innych spodni z miejscem na brzuszek. Zanim dokonasz wyboru, spróbuj przymierzyć kilka par i postaraj się poszukać nie tylko wygodnych, ale również takich, w których rosnący brzuszek będzie się mieścił przez dłuższy czas.
– koszulki – przy wyborze koszulek ciążowych rozejrzyj się za uszytymi z naturalnych materiałów (np. bawełna) i praktycznymi kolorami, pasującymi również do „nieciążowego” swetra, który będziesz mogła na siebie narzucić.
Co powinnaś wiedzieć? Rozmiary ubrań ciążowych powinny przebiegać równolegle do rozmiarów, które nosiłaś przed ciążą. Warto też mieć w szafie ładną sukienkę ciążową, którą będziesz mogła założyć na specjalne okazje, jak chociażby święta, imieniny czy inną okoliczność. Po 14 tygodniu ciąży, możesz zauważyć przyrost wagi. Nie powinnaś się tym przejmować, gdyż jest on naturalnym objawem zdrowej ciąży i należy rozpatrywać go indywidualnie. Jeśli ciąża rozpoczęła się nadwagą, to nie spodziewaj się, że w trakcie ciąży osiągniesz niedowagę. Średnio w trakcie całej ciąży kobieta tyje 12-16 kilogramów. Pomimo tego, że przyrost masy ciała jest nieunikniony, nie oznacza to, że powinnaś teraz porzucić zdrowe nawyki żywieniowe na rzecz lodów czy podwójnej porcji wszystkiego, co zjadasz. Skąd te dodatkowe kilogramy? Pod koniec ciąży dziecko stanowi od 3 do 3,5 kg, płyn owodniowy – do 2 kg, łożysko – 0,5 kg, macica – 1 kg, biust – 1 kg, płyny ustrojowe – 2 kg, krew – 2 kg. Pozostałe tłuszcze, białka i składniki odżywcze stanowią ok. 3,5 kg. Poszczególne kilogramy będziesz przybierać stopniowo w trakcie całej ciąży.
Piętnasty tydzień ciąży. W tym okresie następuje dalszy rozwój kończyn, w tym stawów łokciowych. Twój dzidziuś jest wielkości mniej więcej jabłka. Jego kości nadal rosną i się wydłużają. Coraz bardziej zaczyna też przypominać dziecko oczekujące narodzin. Jego skóra jest w tej chwili jeszcze bardzo cienka i przezroczysta – tak bardzo, że widać przez nią pulsujące żyły. Płód ma coraz więcej małych włosków, których będzie przybywać jeszcze do 28. tygodnia ciąży. Zauważyłaś, że przydarza Ci się niezdarność? Powoduje u Ciebie frustracje? Nie przejmuj się – przynajmniej jest czymś uzasadniona – Twoim rosnącym brzuchem. W 15 tygodniu ciąży macica znajduje się dokładnie w połowie odległości między kością łonową, a pępkiem. Twój brzuch staje się coraz większy, przez co masz mniej miejsca na inne narządy, takie jak chociażby żołądek. Prawdopodobnie zmniejszył Ci się teraz apetyt i nie masz teraz ochoty na spożywanie obfitych posiłków. Staraj się zatem jeść mniejsze porcje, ale za to częściej. Przydarza Ci się bycie niezdarną? Masz problemy z pamięcią? Potykasz się na prostej drodze? Ciężko określić, dlaczego kobiety w ciąży są bardziej nieporadne i nieskoordynowane. Powodem mogą być zmiany zachodzące w ich organizmie. Jednym z nich jest na przykład zmiana środka ciężkości – potykasz się, bo jesteś coraz większa! Twój brzuch rośnie i jest coraz cięższy, zatem trudniej Ci utrzymać równowagę. Twoje dziecko jest teraz chronione w brzuchu, pomimo to upadek nie byłby dobry ani dla Ciebie, ani dla niego. Staraj się nosić raczej płaskie obuwie – wybierz wygodne trampki, adidasy czy inne obuwie na płaskiej podeszwie adekwatne do pogody, zamiast wysokich obcasów czy butów na koturnach. Poruszaj się powoli i świadomie, szczególnie na schodach! Zatrzymywanie wody w organizmie to kolejna uciążliwa dolegliwość towarzysząca ciąży. Opuchnięte palce mogą powodować trudności z chwytaniem różnych przedmiotów. Dokuczliwe może okazać się rozluźnienie więzadeł i mięśni, ale to nieuniknione, bo Twój organizm cały czas przygotowuje się na rosnący brzuszek, a następnie na poród. Musisz pamiętać zatem o zmianie środka ciężkości oraz o tym, że Twoje mięśnie nie są już tak mocne jak przed ciążą. Do tego zestawu dochodzi ciągłe zmęczenie. Twój organizm ciężko pracuje, a jeśli nie dajesz
rady znaleźć więcej czasu na sen, to nic dziwnego, że przemęczenie dokucza Ci teraz bardziej, niż przed zajściem w ten błogosławiony stan.
Szesnasty tydzień ciąży. Organizm Twojego malucha rozwinął się już na tyle, że sam dla siebie staje się wsparciem. Rozwinęły się nerki i rozpoczęły produkcję moczu. Żołądek za to produkuje już żółć. Wygląd Twojego maleństwa cały czas ewoluuje w kierunku wyglądu dziecka. Dalej pojawia się coraz więcej włosów, które mogą mieć już kolor! Rozwijające się mięśnie twarzy pozwalają maluszkowi otwierać i zamykać usta. W tym tygodniu dziecko ma około 10-12 cm długości i waży około 80 gram. Dziecko robi się coraz większe, a Ty możesz spodziewać się bólów brzucha i pleców. Twoje piersi przygotowują się do produkcji mleka, co może powodować dyskomfort i wiązać się z bólem. Ilość produkowanych hormonów zwiększa się wraz ze wzrostem dziecka, co może objawiać się nadal przemęczeniem, ale również zawrotami głowy, a nawet zmianami nastroju. W związku z tym, chyba czas na urlop i może jakiś wyjazd? Będąc w ciąży i planując podróż musisz oczywiście skonsultować się wcześniej z lekarzem. Jednakże, jeśli w ogóle planujesz podróżować w trakcie ciąży to wiedz, że teraz jest na to najlepszy czas. Nudności ustąpiły, brzuszek nie jest jeszcze aż tak duży. Odpoczynek może przynieść Ci więcej sił witalnych. Ryzyko poronienia w pierwszym trymestrze ciąży jest największe, dlatego początek i połowa drugiego trymestru to dobry czas na podróżowanie. Planując podróż pamiętaj, że nie będziesz mogła robić wszystkiego, nawet jeśli lekarz stwierdzi, że nie ma przeciwwskazań do podróży. Plan ekstremalnych wycieczek czy nurkowania odłóż sobie na inny czas, a skup się bardziej na relaksowaniu, spacerach czy odpoczynku przy lub na basenie. Postaraj się trochę odpuścić. Zwiedzanie do późna, długie wycieczki piesze czy pośpiech nie służą Ci teraz kompletnie. Tak samo jak na co dzień, tak i w podróży pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu. Pamiętaj również o w miarę częstym korzystaniu z toalety, aby uniknąć infekcji dróg moczowych. Jeśli chodzi o podróż samolotem, istnieją różne teorie na temat latania w trakcie ciąży. Jedni specjaliści nie widzą przeciwwskazań w trakcie trwania drugiego trymestru, inni mogą być przeciwni. Tu zdaj się na wiedzę i rady Twojego lekarza. On najlepiej będzie wiedział, co Ci doradzić prowadząc od początku Twój odmienny stan. Z pewnością bardziej wskazane są krótkie podróże samochodem niż długie loty. Wybieraj raczej miejsca, gdzie będzie łatwo dotrzeć do lekarza. Co za tym idzie, podróże do krajów egzotycznych, w których pomoc medyczna może być ograniczona, przełóż na bardziej odpowiedni moment.
Siedemnasty tydzień ciąży. Maleńkie uszka Twojego dziecka wędrują na swoje miejsce i osadzają się prawidłowo, dzięki czemu zaczyna słyszeć dźwięki. Ma przecież tak wiele do usłyszenia w łonie! Twoje mocne bicie serca, Twoją krew płynącą w żyłach, również Twoje rewolucje żołądkowe…ale przede wszystkim Twój głos! Maleństwo rozpoznaje już także dźwięki dochodzące z zewnątrz, jak np. muzykę. Maleństwo waży około 100 gram i jest długie na ok. 11-12 cm. Ponieważ ono nadal rośnie, a skóra naciąga się, możesz odczuwać lekkie swędzenie skóry. Bóle pleców mogą być teraz bardziej odczuwalne. Ale to nie wszystkie zmiany, które przechodzi Twoje ciało w trakcie ciąży i wiele z nich nie ma bezpośredniego powiązania z powiększającym się brzuchem. Zwróć uwagę, czy nie masz problemu z dziąsłami – ilość krwi w Twoim organizmie gwałtownie wzrosła, aby dostarczyć jak najwięcej składników odżywczych do płodu, co może przyczyniać się do krwawień dziąseł. Przyszedł czas, by wspomnieć o temacie rozstępów – niestety, ale i one mogą się pojawić już teraz. To, czy będziesz miała rozstępy jest uwarunkowane genetycznie. Nie zależy od ilość kremów przeciw rozstępom, które zastosujesz. Na szczęście jest szansa, że większość rozstępów zniknie po urodzeniu dziecka. Przyrost masy ciała jest zupełnie naturalny i należy spodziewać się, że w trakcie ciąży przytyjesz ok 12-16 kg. Zważywszy na wagę samego dziecka, taki przyrost masy ciała może być nieco przerażający. Musisz wziąć pod uwagę, że sporą część stanowią też płyny ustrojowe, krew i łożysko (o czym była mowa przy okazji 14 tygodnia). Jeśli stosujesz prawidłową dietę i nie jesz „za dwoje” tylko „dla dwojga”, powinnaś być w stanie bardzo szybko wrócić do figury sprzed ciąży. Musisz tylko dać sobie czas! Kolejną oznaką ciąży jest pojawienie się ciemnej linii na brzuchu, biegnącej od pępka w dół brzucha. Po urodzeniu dziecka linia ta zniknie. Twój organizm zatrzymuje wodę w celu zapewniania odpowiedniej ilości płynów rozwijającemu się dziecku, co dla Ciebie może oznaczać opuchnięcie szczególnie dłoni i stóp. Dla relaksu układaj sobie nogi uniesione w górze. I nie zapominaj, że bardzo ważne jest picie dużej ilości płynów.